تجهیزات و برنامه‌ریزی شبکه

تجهیزات و برنامه‌ریزی شبکه

ارزیابی‌های بزرگ نیازمند برنامه‌ریزی دقیق به‌منظور کمینه‌سازی ریسک مالی هستند. یک شبکه به‌خوبی برنامه‌ریزی شده نیز کلیدی برای کمینه‌سازی میزان سرمایه‌گذاری و بهبود میانگین سود برای هر مشتری متصل به شبکه است. به‌عبارتی‌دیگر، برنامه‌ریزی دقیق، می‌تواند وضعیت کسب‌وکار را نیز بهبود بخشد. عبارت ” برنامه‌ریزی” معمولاً بیانگر معانی مختلفی است که این معانی بستگی به این دارد که شما در کجای فرآیند پیوسته راه‌اندازی شبکه، قرار دارید. از این رو، این بخش تلاش می‌کند که مسئله برنامه‌ریزی را به فازهای مجزای مختلفی تقسیم نموده و کمک‌ها و رهنمودهایی در مورد فعالیت‌های کلیدی و اهداف هر بخش ارائه دهد. برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند منجر به ایجاد یک شبکه انعطاف‌پذیر و مقرون‌به‌صرفه‌ای شود که می‌تواند به‌صورت کارایی پیاده‌سازی شده و در طول فازهای طراحی از طریق انتقال ترافیک مشترک و سرویس‌های عمده مدیریت شود.

• اهمیت برنامه‌ریزی شبکه FTTH
  • سرمایه‌گذاری‌های موجود بالا هستند

ساخت یک شبکه دسترسی، کار بسیار بزرگی است که شامل هزینه‌های کلیدی زیاد مرتبط با قرار دادن فیبر در زیرزمین و مسیرهایی است که در حال حاضر بخشی از زیرساخت‌ها در آن قرار دارند، از این رو زمانی که نیاز به ایجاد زیرساخت‌های جدید باشد، معمولاً کارهای عمرانی جدیدی باید انجام شوند. در تمامی موارد، این فعالیت‌ها موجب ایجاد هزینه‌های ساخت و نصب از قبیل هزینه‌های تکراری اضافی، هزینه‌های اجاره، هزینه‌های نگهداری و موارد مشابه دیگر می‌شوند. هزینه زیرساخت برای عبور از هر خانه می‌تواند به هزاران یورو در CAPEX برسد. پروژه‌های FTTH به‌راحتی می‌توانند صدها میلیون یورو برای ایجاد زیرساخت‌های پسیو، هزینه داشته باشند. در این وضعیت، استفاده از یک برنامه‌ریزی خوب به‌منظور پرهیز از صرف هزینه‌های بیش‌ازحد و وقوع خطاهای بزرگ ضروری است. برخی از مثال‌ها شامل موارد زیر هستند:

• زیرساخت‌های FTTH که بد طراحی شده‌اند. این مشکل ممکن است ناشی از حضور اپراتورهای بی‌انگیزه‌ یا ضعیف باشد که به علت بروز موارد پیش­بینی نشده دارای هزینه در حین عملیّات اجرا، و اجتناب از ریسک آن هزینه، طرح ساخت یافته­ای را اجرا نمی­کنند.
• پروژ­هایی که به‌خوبی مدیریت نشده‌اند و منجر به تأخیر در رسیدن به سطح تجاری‌سازی شده­اند و درنهایت مشکلات مالی ایجاد می‌کنند؛ که در بیشتر مواقع، جنبه‌های فنی و مهندسی یا سوء مدیریت و نیز کمبود منابع در اثر عدم برنامه­ریزی مناسب، از علل مهم این مشکلات هستند.

در کل به‌صورت مکرر گزارش شده است که برنامه‌ریزی خوب می‌تواند منجر به‌صرفه‌جویی در ساخت و اجرای شبکه FTTH شود؛ در برخی مواقع این صرفه‌جویی در محدوده 30 درصد است.

• چالش‌های معمول و محدودیت‌ها در طول برنامه‌ریزی شبکه

ساخت یک شبکه FTTH کار بسیار پیچیده‌ای بوده و معمولاً با محدودیت‌ها و عدم قطعیت‌های زیادی روبرو است.

• این تکنولوژی دارای پیچیدگی ذاتی است؛ به‌صورتی که حداقل در یک فیبر فیزیکی که امکان پیوستگی نوری را فراهم می‌کند، باید این فیبر، نور را از یک اداره مرکزی و از طریق گره‌های میانی مختلف به خانه مشترک تحویل دهد. اگر موقعیت و شماره نقاط تقاضا به‌درستی تعیین نشده باشند در این صورت ممکن است منجر به ایجاد اختلال در شبکه شده و درنتیجه شبکه قادر به پشتیبانی از تمامی خانه‌ها یا مشترکین نباشد! و یا برعکس این اتفاق رخ داده درنتیجه هزینه‌های غیرضروری زیادی ایجاد شود. این وضعیت در شبکه HFC متفاوت است به‌صورتی که در آن به‌آسانی می‌توان در صورت نیاز یک خط کواکسیال واحد را توسط شاخه‌های مشتق شده توسعه داد. این واقعیت توضیح می‌دهد که چرا معمولاً برنامه‌ریزی توسط تازه واردان به پروژه‌های FTTH، دست کم گرفته می‌شود.
• عدم قطعیت‌ها معمولاً ناشی از کیفیت داده‌های موجود هستند، به‌ویژه در طول فاز برنامه‌ریزی. تمامی کشورها دارای داده‌های صحیح برای تعیین موقعیت ساختمان‌های موجود و تعداد واحدها برای هر یک از ساختمان‌ها نیستند.
• محدودیت‌ها ناشی از طرح‌بندی جغرافیایی ناحیه، مورد بحث هستند که شامل قوانین محلی برای مجوزهای حفاری یا فیبرکشی و موقعیت‌های احتمالی زیرساخت‌های موجود که باید به‌منظور کاهش هزینه‌های استقرار فیبرها مورداستفاده قرار بگیرند، هستند.
• قوانین نظارتی که توسط ادارات تنظیم مقررات و ارتباطات تعیین می‌شوند نیز می‌توانند شامل پیچیدگی‌هایی باشند که باید پیروی شوند؛ و یا تعهدات اجرایی از قبیل حداقل پوشش را برآورد نمایند.
• عدم اطمینان زمانی ایجاد می‌شود که واقعیت از وضعیت پیش‌بینی‌شده متفاوت باشد. علاوه بر این، در برخی موارد عدم اطمینان حتی زمانی که دانش اولیه خوبی از یک وضعیت وجود داشته باشد، رخ می­دهد.
• تجربه محدود در میان طرفین نیز یک منبع ریسک محسوب می­شود. به غیر از شهرهای بزرگ، مناطقی که به‌صورت گسترده تحت پوشش قرار گرفته‌اند؛ در این حالت طرفین در ابتدای منحنی یادگیری خود قرار دارند. مواجه با چنین پیچیدگی، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در طول برنامه‌ریزی شبکه است که علاوه بر طراحی یک شبکه با هزینه کم، برای اطمینان از اینکه چنین شبکه‌ای شروط مختلف را تأمین می‌کند. ضروری است. تمرین برنامه‌ریزی در دامنه‌ها و پیچیدگی‌های مختلف بستگی به عوامل خاص پروژه دارد. برای مثال:
• تراکم جمعیت منطقه
• سطح زیرساخت‌های قابل‌استفاده مجدد.
• مدل کسب‌وکار مالک زیرساخت شبکه.

• تراکم جمعیت منطقه

این مسئله که یک شبکه برای یک ناحیه با تراکم جمعیت بالا و یا تراکم جمعیت کم برنامه‌ریزی‌شده باشد منجر می‌شود که رویکردهای تمرین در این مناطق کاملاً متفاوت از هم باشند زیرا معماری و قوانین مناسب برای هر یک از این شبکه‌ها با یکدیگر تفاوت بسیار زیادی دارد:

• در مناطقی با تراکم جمعیت بالا، یک ارائه‌دهنده خدمات، باید مشترکین زیادی را در یک نقطه تجمعی به صورت واحد گروه‌بندی نموده و بتواند با نرخ حداکثری به این گروه دسترسی به سرویسها را فراهم آورد. بااین‌حال در نواحی روستایی که فاصله بین ساختمان‌ها و نقاط تجمع می‌تواند یک محدودیت بسیار مهم در طراحی ظرفیت برای هر یک از نقاط متراکم باشد و این مسئله می‌تواند منجر به تنوعی گسترده در تحت پوشش قرار دادن نقاط تجمیع شود.
• در مناطقی با تراکم بالا، گزینه‌های مشابه زیادی برای گروه‌بندی ساختمان‌های اطراف نقاط تجمع وجود دارد. این رویه برای مسیریابی کابل‌ها بین نقاط تجمع و ساختمان‌ها نیز برقرار است. در نواحی روستایی، جایگزین‌های مشابه کمتری وجود خواهد داشت.
• نواحی روستایی دارای گزینه‌های زیادی برای استقرار تجهیزات مخابراتی هستند درحالی‌که فضای نواحی شهری محدود بوده و درنتیجه محدودیت‌های زیادی برای استقرار این تجهیزات باید در نظر گرفته می­شود.
• هزینه‌های واحد برای استقرار کابل‌ها بین نواحی شهری و روستایی، می‌تواند تفاوت‌های زیادی داشته باشد: در مناطق روستایی، حفر یک متر ترانشه دارای هزینه کمتری نسب به حفر یک متر ترانشه در مناطق شهری است. برای مثال نوع کف‌سازی در دو ناحیه شهری و روستایی با یکدیگر تفاوت دارند و درنتیجه هزینه متناظر با بازسازی کف در این دو ناحیه با یکدیگر متفاوت خواهند بود. علاوه بر این در نواحی روستایی از استقرار آنتن‌های هوایی بیشتری استفاده می‌شود. این مسئله می‌تواند رابطه بین هزینه‌های مصالح و هزینه‌های کارگران را در هر دو نوع مختلف استقرار شبکه تحت تأثیر قرار دهد و درنتیجه نیازمند مجموعه‌های مختلفی از قوانین طراحی جهت دستیابی به هزینه‌های کمینه خواهیم بود.
• فروشنده‌های تجهیزات، روش‌های استقرار ویژه‌ای را توسعه داده‌اند و علاوه بر این انواع مختلفی از کابل‌ها را برای استقرار در مناطق شهری و روستایی تولید کرده‌اند.

• سطح زیرساخت قابل‌استفاده مجدد

به‌صورت آشکار، کار بر روی پروژه‌های گرینفیلد و براونفیلد شامل محدودیت‌ها و نیازمندی‌های مختلفی برای فازی برنامه‌ریزی است. در مورد پروژه خانه‌سازی جدید که در آن FTTH از همان ابتدا در طراحی جاده‌ها، داکت ها و دسترسی به خانه‌ها در نظر گرفته شده است، پیچیدگی کمتر از حالتی است که شبکه FTTH در خانه‌های موجود، مستقر می‌شود و در آن‌ها امکان استفاده مجدد از زیرساخت‌های موجود و یا حتی کابل‌های فیبر قبلی نیز وجود دارد. علاوه بر این، ممکن است یک پروژه، ترکیبی از فناوری‌های مختلف (معماری FFTx) با مسیرهای ترکیبی جهت دستیابی به مشترک نهایی باشد؛ این مسئله می‌تواند پیچیدگی برنامه‌ریزی را افزایش دهد.

• مدل تجاری مالک زیرساخت

جنبه مهم دیگری که بر روی برنامه‌ریزی تأثیر می‌گذارد، مدل تجاری مالک زیرساخت است. محدوده گسترده‌ای از سناریوها در این زمینه وجود دارند. برای مثال موردی که در آن مالک زیرساخت دارای تملک محدودی بر روی لایه غیرفعال بود و با تکیه‌بر سایر شرکت‌ها جهت مدیریت و تجاری‌سازی شبکه دسترسی اقدام می‌کند (معمولاً در مورد شبکه‌های روستایی با بودجه عمومی) و یا مدل‌های اپراتور یکپارچه‌سازی شده که در آن مالک زیرساخت و تمامی مدل‌های میانی آن، یک اپراتور تجاری است (راهنمای تجاری FTTH از همین نویسنده را مطالعه نمایید). بر اساس مدل‌های تجاری عملی، شبکه‌هایی که مستقر می‌شوند (و هزینه‌های مرتبط به آن‌ها)، بسیار متنوع خواهند بود. برای مثال مالک زیرساختی که در تجاری‌سازی شبکه دخیل نیست بعید است که بتواند هزینه‌های نهایی برای اتصال مشترک به جعبه مخابرات و یا FCP را تأمین کند، زیرا این بخش‌ها، قسمتی از زیرساخت‌های مالک نیستند. از این رو، مدل هزینه مالک زیرساخت، این مسائل را در نظر نخواهد گرفت. یک مثال دیگر مدل‌های سرمایه‌گذاری اشتراکی هستند که در آن CAPEX و OPEX بین اپراتورهای مختلف توزیع خواهند شد.

• فازهای برنامه‌ریزی شبکه

برای روبرو شدن با پیچیدگی‌های بیان شده و همچنین برای تضمین ارائه یک راهکار تدریجی که در آن ذینفعان لزوماً در هر زمان یکسان نیستند، برنامه‌ریزی شبکه در فازهای مختلفی سازمان‌دهی می‌شود. در کل سه فاز مجزا وجود دارد که با برنامه‌ریزی استراتژیک شبکه شروع شده و با برنامه‌ریزی سطح بالای شبکه ادامه می‌یابد و درنهایت با برنامه‌ریزی جزئیات شبکه خاتمه می‌یابد. این مراحل به‌صورت خلاصه در ادامه بیان شده‌اند:

• برنامه‌ریزی استراتژیک شبکه دارای دو خروجی اصلی است: اولی تصمیم تجاری عمومی است که تعیین‌کننده چگونگی و مقدار FTTH است که باید مستقر شود. دومی تصمیم‌گیری استراتژیک مرتبط با معماری است که باید پیاده‌سازی شود. علاوه بر این انتخاب تکنولوژی‌های داکت ها و کابل‌ها نیز در این مرحله انجام می‌شود.
• برنامه‌ریزی سطح بالای شبکه فازی است که در آن تصمیمات ساختاری برای یک ناحیه جغرافیایی ویژه تعیین می‌شوند. این فاز شامل، استقرار توابع شبکه (نقاط توزیع، نقاط انشعاب و سایر موارد)، تصمیم‌گیری‌های اتصال (کدام مرکز به یک منطقه خاص خدمات رسانی می‌کند) و یک فهرست اولیه از مصالح که شامل طول استقرار کابل‌ها، داکت ها و همچنین تعداد تجهیزات سخت‌افزاری مختلفی است که مورداستفاده قرار گرفته‌اند، است.
• برنامه‌ریزی جزئیات شبکه آخرین مرحله برنامه‌ریزی است و نقطه‌ای است که آن یک طرح کامل ساخته می‌شود. این مرحله شامل تعیین اسنادی است که می‌توان به دپارتمان‌های مهندسی و یا شرکت‌های ساخت‌وساز شخص ثالث تحویل داد. نتیجه ثانویه این فاز برنامه‌ریزی، شامل جزئیات اطلاعات اتصال از قبیل طرح مفصل­بندی، طرح برچسب‌گذاری و اتصالات میکروداکت­ها است.

در کل، این سه فاز فرآیند برنامه‌ریزی در کل طول پروژه به ترتیب اجرا می‌شوند. بااین‌حال برخی تصمیمات اولیه ممکن است بر اساس اطلاعات جدیدی که به دست می‌آیند، نیاز به بازبینی داشته باشند. برای مثال فرض کنید که بعد از تعیین برنامه‌ریزی جزئیات، موقعیت یک POP تغییر کند. در این مورد، بازبینی مراحل قبلی ضروری خواهد بود و تصمیم‌های اولیه باید مورد بازبینی قرار بگیرند. در حالت ایده آل، بازبینی تصمیم‌های اولیه با استفاده از ابزارهای نرم‌افزاری انجام می‌شوند که قادر به ارائه سطح بالایی از خودکار سازی و بهینه‌سازی هستند. فعل‌وانفعال بین سطوح برنامه‌ریزی از اهمیت بالایی برای ایجاد یک حلقه بازخورد ثابت و هموار بین برنامه‌ریزهای جزئیات و برنامه‌ریزی سطوح بالای شبکه برخوردار است. یک جنبه مهم در زمان حرکت از فاز برنامه‌ریزی استراتژیک به فاز برنامه‌ریزی جزئیات، درک اهمیت تغییر برای انجام طراحی است. در فازهای اولیه، تأکید زیادی برای داشتن یک درک خوب از هزینه‌های کل و عناصر اندازه‌گیری ضروری، وجود دارد. از این رو محدودیت‌های جغرافیایی و قوانین مهندسی از اهمیت بالایی برخوردار هستند و وضعیت‌هایی که در آن جزئیات در نظر گرفته نشده‌اند را تحت تأثیر قرار می‌دهند. از سوی دیگر نباید زمانی برای تنظیم عناصر جزئی که ارتباطی با فازهای خاصی ندارند، صرف شود. زمانی که برنامه‌ریزی سطح بالا به فاز برنامه‌ریزی جزئیات، انتقال می­یابد روند تأکید بر روی تسلط بر هزینه‌های طراحی شبکه‌های واقع‌گرایانه که باعث تضمین قابلیت اطمینان و اطمینان از نگهداری آسان می­شوند، تغییر می‌کند. بر اساس موارد بیان شده در بالا، زمانی که تسلط کافی بر روی بودجه کل وجود دارد، جنبه‌های فنی از اهمیت بالایی در این فازها برخوردار خواهند بود.

• ورودی‌های کلیدی برای برنامه‌ریزی صحیح شبکه

به‌منظور طراحی خوب شبکه، هر تصمیمی باید بر مبنای قوانین روشن و اطلاعات قابل‌اطمینان انجام شود. داشتن داده‌های ورودی دقیق و صحیح و به‌ویژه داده‌های جغرافیایی دقیق در مورد ناحیه هدف پروژه بسیار ضروری است. پس از این مرحله، ابزارهای سخت‌افزاری از این اطلاعات برای ساخت توپولوژی‌های مختلف شبکه بر مبنای فرضیات مختلف استفاده می‌کنند و درنهایت با مقایسه سناریوهای مختلف، بهترین انتخاب را انجام می‌دهند. ابزارهای نرم‌افزاری قادر به پشتیبانی از ایجاد اسناد و ساخت‌وساز کارآمد در یک طرح دقیق جهت ساخت یک پروژه هستند. نوع و دقت موردنیاز برای داده‌ها بسته به مراحل برنامه‌ریزی، متفاوت خواهند بود. مشخصات بسیار مهم و داده‌های ورودی موردنیاز در طول فرآیند برنامه‌ریزی را می‌توان به سه مجموعه تقسیم نمود:

• طراحی شبکه و اصول استقرار
• مدل‌های هزینه
• داده‌های مرجع جغرافیایی
  • طراحی شبکه و اصول استقرار

مشخصات فنی شبکه اشاره به تعاریف معماری شبکه، قوانین طراحی شبکه، روش‌های استقرار و ویژگی‌های مصالح مورد استفاده دارند. برخی از این قوانین در ابتدای پروژه در نظر گرفته می‌شوند و برخی دیگر به‌صورتی انتخاب می‌شوند که انتظار می‌رود با استفاده از آن‌ها بتوان به بهترین اهداف پروژه دست یافت. گزینه‌های کلی که باید مورد ارزیابی قرار بگیرند، شامل موارد زیر هستند:

• انتخاب توپولوژی: استفاده از P2P و یا P2MP و یا ترکیبی از هر دو؟
• در کجا فیبر خاتمه می‌یابد؟ در جلوی هر ساختمان (فیبر تا دم در) در زیرزمین هر ساختمان (فیبر تا ساختمان) و یا در هر واحد ساختمانی اختصاصی (فیبر در خانه)؟
• چه مقدار فیبر برای هر نقطه تقاضا مورد نیاز است؟
• مسیرهای مجاز زیرساخت: یک زیرساخت کامل یا خطوط هوایی؟ آیا باید به‌منظور دستیابی به زیرساخت‌ها، مذاکرات با شرکت‌های محلی آغاز شود؟ سیاست‌های مذاکرات برای به دست آوردن مجوزهای حفاری و تملّک از صاحبان زمین چه مواردی هستند؟
• تکنولوژی‌های پیاده‌سازی: حفر میکرو ترانشه و یا استفاده از میکرو داکت ها؟ یا استقرار مستقیم کابل زیرزمین؟
• تعداد سطوح در سلسله‌مراتب شبکه؟ یک یا چند لایه توزیع؟
• اندازه کابل‌ها و داکت هایی که باید در فیدر نصب شوند و نواحی توزیع و ترمینال‌ها. استفاده از دسترسی کوتاه‌مدت و یا روش دیگر؟
• مقدار ظرفیت فیبر و یا کانال‌هایی که می‌توان برای خاتمه در یک جعبه مخابرات استفاده نمود چقدر است؟
• ظرفیت یدکی موجود در هر بخش از شبکه چقدر است؟
• تکنولوژی‌های استفاده شده در MDU ها برای ارتباط با کاشانه‌ها چیست؟

قوانین پیاده‌سازی اشاره به روش‌هایی دارند که مالک شبکه در طول زمان، کار خود را بر اساس این قوانین انجام می‌دهد. ازآنجایی‌که مسئله بهینه‌سازی P&L در طول زمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، درنتیجه گزینه‌های زیادی برای این کار وجود دارند ولی تنها مطابق با نوع پروژه در نظر گرفته نمی‌شوند. برخی از انتخاب‌های ممکن (بسته به نوع منطقه) شامل موارد زیر هستند:

• مقرون‌به‌صرفه بودن: مناطقی با بهترین پتانسیل تولید درآمد در ابتدا مورد توجه قرار می‌گیرند.
• رؤیا گرایی: مناطقی با پتانسیل رشد بالقوه در ابتدا مورد توجه قرار می‌گیرند.
• واقع‌گرایی: مناطقی که استقرار در آن‌ها به‌راحتی انجام می‌شود ابتدا مورد توجه قرار می‌گیرند.
• سیاسی: مناطقی با سود سیاسی بالاتر، در ابتدا مورد توجه قرار می‌گیرند.
• نواحی دیگر، که بر اساس قراردادهای سرمایه‌گذاری مشترک مورد توجه قرار می‌گیرند.

بسیاری از گزینه‌هایی که در بالا بیان شدند، در بخش یک کتاب توضیح داده شده‌اند. گزینه‌های موجود باید در طول تمامی فازهای فرآیند برنامه‌ریزی به کار گرفته شوند. داشتن یک دید دقیق از مشخصات حتی در مراحل اولیه فرآیند برنامه‌ریزی ضروری است. از این رو جزئیات می‌توانند دارای تأثیر چشمگیری بر روی توپولوژی بهینه شبکه و درنتیجه برنامه‌ریزی استراتژیک شبکه باشند.

• مدل‌های هزینه

مقرون‌به‌صرفه بودن در طول فازهای برنامه‌ریزی، یک تلاش ارزشمند است. زیرا شکی وجود ندارد که طراحی یک شبکه بهتر با استفاده از روش‌ها و ابزارهای مناسب در طول مراحل پیاده‌سازی و عملیات شبکه، منجر به‌صرفه­جویی در هزینه‌ها می‌شود. بااین‌حال شواهد بسیار کمی از شروع خوب عملیات در ابتدای فرآیند برنامه‌ریزی شبکه و به‌ویژه در طول فاز برنامه‌ریزی استراتژیک شبکه وجود دارد. برای رسیدن به این هدف، نیازمند مدل‌هایی به‌خوبی تعریف شده و مقرون‌به‌صرفه خواهیم بود. استفاده از یک فرمول ساده اکسل مانند “هزینه کل = هزینه واحد x تعداد ” می‌تواند یک راه خوب برای شروع باشد. بااین‌حال، به‌منظور طراحی واقعی یک مدل هزینه- به‌خوبی طراحی شده- باید بر روی موارد زیر متمرکز شویم:

• هدف: بهینه‌سازی CAPEX و یا بهینه‌سازی CAPEX و OPEX؟
• محدوده کار مشترک: زمانی که ذی‌نفعان زیادی وجود دارند، چه کسی شبکه را خواهد ساخت؟ تمامی بخش‌ها در یک زمان مشابه برنامه‌ریزی می‌شوند؟ مطمئن شوید که مدل هزینه کامل بوده و تمامی بخش‌های ساخت شبکه را شامل می‌شود. علاوه بر این مطمئن شوید که امکان تشخیص و شناسایی هزینه‌های مرتبط با هر بخش وجود داشته باشد.
• دانه‌بندی یا گرانولیتی: مطابق با مرحله برنامه‌ریزی، یک توصیف کلی در یک بلوک بزرگ (دانه بزرگ) از هزینه‌ها، کافی خواهد بود؛ در حالیکه در بسیاری موارد، مدل هزینه باید بسیار گسترده بوده و قادر به تطبیق با جزئیات در طول مراحل طراحی باشد. برای مثال این احتمال وجود دارد که نیازی به طراحی و مدل‌سازی تمامی کابینتها و یا حداقل FAT ها به صورت جداگانه در سطح برنامه‌ریزی استراتژیک شبکه وجود نداشته باشد؛ در چنین وضعیتی فقط تخمین حدودی برای این آیتمها کافی خواهد بود، و این روند در طول مرحله برنامه‌ریزی جزئیات شبکه مد نظر خواهد بود. از سوی دیگر دانه‌بندی به‌منظور جلوگیری از تغییر کل مدل در نظر گرفته می‌شود (این نوع تغییر می‌تواند مقایسه با تخمین‌های هزینه قبلی را دشوار نموده و ریسک خطاها را افزایش دهد).
• دسترس‌پذیری: آیا ممکن است به‌منظور محاسبه تمامی کمیت‌های صحیح (واحدهای کار و مصالح) نیاز به تعیین مدل هزینه به روش بسیار دقیق‌تری باشد؟ آیا نیازی است که آزمایش بعد از یک هفته با فرضیات متفاوت و تغییرات درخواست شده تکرار شود؟ در یک فرآیند انعطاف‌پذیر و مطلوب، عملیات مستندسازی خوب و ابزارهای نرم‌افزاری می‌توانند کمک زیادی در تعیین کمیت‌های طرح فنی ارائه دهند.

برنامه‌ریزی استراتژیک شبکه و همچنین برنامه‌ریزی سطح بالای شبکه به‌ویژه در تجارت‌های منظم که به‌منظور تأمین نیازمندی‌ها و سایر قوانین فنی استفاده می‌شوند، معمولاً اغلب توسط صاحبان شبکه (حمل‌ونقل، خدمات و غیره) و یا با دخالت نزدیک صاحبان شبکه انجام می‌شوند. در مقابل، برنامه‌ریزی جزئیات شبکه به دلیل دشواری‌های زیاد، برون‌سپاری می‌شود. مورد دوم مربوط به انجام منظم برخی فعالیت‌های کنترل هزینه جهت تعیین دقیق بودن طراحی شبکه مطابق با انتظارات و میزان بودجه است. برنامه‌ریزی دقیق و خوب با یک مدل هزینه قدرتمند، امکان کاهش ریسک هزینه‌های ناشی از کنترل را کاهش دهد که از اهمیت زیادی برای مالکان شبکه و قراردادهای ثانویه که بر روی پروژه‌هایی با قیمت ثابت کار می‌کنند، برخوردار است. برای دستیابی به این هدف، داشتن یک دید روشن از هزینه‌های استقرار و نگهداری شبکه FTTH ضروری است. این هزینه‌ها شامل موارد زیر هستند:

• هزینه نیروی انسانی برای کارهای ساختمانی
• هزینه مواد و مصالح در هر نوعی از تجهیزات
• هزینه‌های خدمات نصب، تست و اندازه‌گیری
• هزینه‌های تعمیر و نگهداری شبکه
• هزینه انرژی برای تجهیزات اکتیو
• هزینه‌های مربوط به ایجاد و حفظ POP ها و FCP ها
• هزینه‌های مربوط به تملّک و اخذ مجوزها

هزینه‌ها اغلب با توجه به هزینه‌های سرمایه (CAPEX) و یا هزینه عملیاتی (OPEX) متمایز از هم هستند. دسته‌بندی مهم دیگر شامل: مؤلفه‌های غیرفعال و تجهیزات فعال، کابل‌کشی درون ساختمانی و برون ساختمانی، خانه‌های متصل نشده و خانه‌های متصل شده است.

• داده‌های جغرافیایی ارجاع شده

در تمامی فازهای برنامه‌ریزی، ویژگی‌های نواحی جغرافیایی باید در نظر گرفته شوند. دو نوع داده ورودی ارجاع شده جغرافیایی برای تمرین برنامه‌ریزی موردنیاز هستند:

• اطلاعات نقطه تقاضا: به معنی نقاط جغرافیایی که نشان‌دهنده مشترکین نهایی شبکه هستند (که می‌تواند نقاط ورودی ساختمان باشند؛ ولی شامل جعبه‌های مخابراتی، آنتن‌ها و هر نقطه دیگری که برای ارتباطات فیبر در نواحی مختلف موردنیاز است، نیز هستند).
• نوع مشترکین نیز یک ویژگی مهم است که در طراحی شبکه‌های ترکیبی در نظر گرفته می‌شود (برای مثال ترکیب معماری PON برای کاربران مسکونی با ارتباطات P2P برای کاربران تجاری)
• تعداد فیبرهای (کُر) موردنیاز برای نقطه انتهایی هر محل، یک جنبه مهم در زمان برنامه‌ریزی دقیق شبکه است. برای مثال پیش‌بینی تعداد صحیح کُرهای مورد نیاز در آپارتمانهای چند واحدی.
• اطلاعات مسیر: این اطلاعات بازگو کننده خطوط جغرافیایی هستند که قادر به ارائه آماری در مورد موقعیت استقرار کابل‌ها هستند. مسیرهای امکان‌پذیر زیادی را می‌توان در نظر گرفت:
• مسیرهای زیرزمینی جدید (نیازمند حفر ترانشه یا کانال هستند) که می‌توان مجوز آن را در همه جا دریافت نمود. در کل می‌توان اطلاعات موردنیاز برای چنین کاری را از توپولوژی عمومی خیابان‌ها به دست آورد، زیرا حفر اکثر ترانشه ها در زیر پیاده‌روها و خیابان‌ها صورت می‌گیرد.
• مسیر لوله‌های موجود که از سیستم‌های اسناد محرمانه جغرافیایی سازمانهای ذیربط قابل استخراج یا دریافت می­باشند، برای تعیین موقعیت کانال‌ها، فاضلاب‌ها و یا دیگر زیرساخت‌های موجود مورد ارزیابی قرار می‌گیرند تا بتوان بدون نیاز به حفر ترانشه اضافی، جهت قرار دادن فیبرهای جدید از آن‌ها استفاده نمود. فضای موجود در این لوله‌ها باید مورد بازبینی قرار گیرند تا بتوان امکان اضافه نمودن فیبرهای جدید در آن‌ها را تضمین نمود.
• اتصالات داخلی، خطوطی بین دو لوله هستند که بر اساس حداقل اطلاعات توپولوژی خیابان‌ها موقعیت قرارگیری آنتن‌ها برای ارسال اطلاعات را نشان می‌دهند. این داده‌ها برای بسیاری از مناطق در دسترس هستند.

ارائه‌دهندگان داده‌های متداول برای توپولوژی‌های خیابان، ارائه‌دهنده‌هایی هستند که یک پایگاه داده بزرگی از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی را فراهم می‌کنند که می‌توان از این اطلاعات در سیستم‌های ناوبری ماشین نیز استفاده نمود. این داده‌ها معمولاً بر روی وب سایت‌های برنامه‌ریزی مسیر و نقشه‌های مختلف نشان داده می‌شوند مانند سایت http://maps.google.com. ممکن است ارائه‌دهندگان محلی جایگزین نیز وجود داشته باشد. برای برخی نواحی، منابع بازی که از OpenStreetMap به دست می‌آیند، می‌توانند نقطه شروع خوبی باشند.

تصویر نمونه از Open StreetMap

• تصویر نمونه از Open StreetMap

در مورد نقاط تقاضا برای شبکه‌های FTTB و یا FTTH، تعیین موقعیت هر یک از ساختمان‌ها در ناحیه موردنظر حیاتی است. خرید اطلاعات آدرس از نهادهای حاکمیتی می‌تواند یک گزینه معتبر در نظر گرفته شود. این اطلاعات می‌توانند منجر به دستیابی به جزئیات دقیق و صحیح و همچنین اطلاعات به‌روزی شوند. این آدرس‌ها می‌توانند پایگاه داده آدرس‌های اصلی را برای تمامی دپارتمان‌ها از قبیل دپارتمان‌های پشتیبانی از مشتری، بازاریابی و صدور صورت‌حساب را تشکیل دهند. منابع دیگر اطلاعات، می‌توانند شامل پایگاه داده‌های خود مشتری، پایگاه داده‌های GIS تجاری باشند. با افزایش تعداد داده‌های کدباز نواحی مختلف، می‌توان از نمونه‌هایی مانند OpenStreetMap برای استخراج موقعیت‌های ساختمان‌ها در یک منطقه استفاده نمود. در موارد بسیار زیادی، امکان شناسایی ساختمان‌ها بر اساس تصاویر ماهواره‌ای و نقاط آدرس منتشر شده توسط ابزارهای GIS وجود خواهد داشت. این روش به‌صورت متداول به‌عنوان یک روش معتبر برای به دست آوردن داده‌ها از هر منبع دیگر است. ساختمان‌هایی که در اطلاعات موردنظر موجود نباشند، به‌راحتی می‌توان به‌منظور افزایش کیفیت داده‌ها اضافه کرد. به دست آوردن اطلاعاتی در مورد نوع ساختمان و تعداد واحدها و یا خانه‌هایی که در هر ساختمان وجود دارند، سخت است. در مراحل اولیه برنامه‌ریزی، این موارد، از اطلاعات سطح بالا به دست می‌آیند که شامل تعداد خانه‌ها و یا جمعیت ساکن در ساختمان‌ها هستند. برای به دست آوردن اطلاعات دقیق بیشتر، می‌توان اطلاعات را از تأمین‌کنندگان انرژی محلی (اداره برق یا گاز و یا آب و فاضلاب) به دست آورد (برای مثال گزارش تعداد کنتورهای نصب‌شده برای هر ساختمان). اگر منابع اطلاعاتی مناسبی در دسترس نباشند، در این صورت یک گزینه باقی خواهد ماند که شامل مشاهده فیزیکی ساختمان و تعداد خانه‌های موجود در آن است. در هر یک از این موارد باید توجه داشت که هر منبع داده، نشان‌دهنده یک نمایش آنی از وضعیت حاکم بر ساختمان است که ممکن است در طول فازهای برنامه‌ریزی شبکه، دچار تغییر شوند. درنتیجه باید سیاست‌های هوشمندانه‌ای برای برنامه‌ریزی در نظر گرفته شوند تا بتوانند فزایش طبیعی جمعیت و یا افزایش تعداد پروژه‌های خانه‌سازی را پاسخگو باشند. دقت نتایج برنامه با استفاده از داده‌های بیشتری از قبیل موارد زیر افزایش می‌یابد:

• دسترس‌پذیری به زیرساخت‌های موجود و قابل‌استفاده مجدد از قبیل لوله‌ها و یا تیرها (برای استقرار هوایی) و یا استفاده از داکت های موجود با ظرفیت اضافی. هر دو روش مشارکتی، در جهت کاهش هزینه‌های استقرار فیبرها هستند.
• اطلاعات در مورد زیرساخت‌های مسی، الکتریکی و لوله کشی گاز یا آب در خیابان‌ها که می‌توان برای تعیین مسیرهای بالقوه و همچنین نمایش مشابهت‌هایی که اجازه حفر می‌دهند، استفاده نمود.
• موقعیت مناسب برای یک نقطه حضور (POP) و یا نقطه تمرکز فیبر (FCP).
• عناصر دیگر از قبیل موانع غیر متقابل (برای پرهیز از ارزیابی مسیرهای غیرممکن) و نوع سطح خیابان (برای تخمین بهتر هزینه کانال زنی) عوامل تعیین‌کننده دیگری در برنامه‌ریزی شبکه هستند.

به دست آوردن این داده‌های اضافی ممکن است بسیار دشوار باشد و تلاش زیادی برای به دست آوردن چنین داده‌هایی برای دستیابی به اهداف برنامه‌ریزی موردنیاز باشد. برخی اطلاعات دقیق ممکن است در مراحل اولیه کنار گذاشته شوند. درواقع، این امکان وجود دارد که برنامه‌ریزی از سطح استراتژیک و تنها با یک مجموعه از داده‌های کمینه GIS آغاز شود. بااین‌حال، ازآنجایی‌که داده‌های بسیار دقیقی در مراحل بعدی برنامه‌ریزی موردنیاز هستند، از این رو توصیه می‌شود که برای ارائه تصمیم گیرهای سطح بالا و استراتژیک بهتر، اطلاعات با کیفیت بالا از همان مراحل اولیه جمع‌آوری و نگهداری شوند. برای برنامه‌ریزی جزئیات شبکه، ازآنجایی‌که اطلاعات دقیق زیادی موردنیاز است، درنتیجه صرف نمودن زمان زیادی برای ارزیابی و خالص‌سازی داده‌ها، ارزشمند خواهد بود. برای مثال استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و یا نظرسنجی‌های میدانی می‌توانند بسیار مفید باشند. در یک وضعیت علاقه خاصی به اپراتورهای خرده‌فروشی و مراحل مربوط به مدل‌سازی استراتژیک وجود دارد که به اصطلاح اطلاعات بازاریابی جغرافیایی نامیده می‌شوند. اطلاعات بازاریابی جغرافیایی اشاره به هر اطلاعاتی دارند که به برنامه‌ریز اجازه می‌دهند تا پتانسیل بازارهای مختلف در مناطق فرعی را نشان دهند.

• نتایج بررسی، نشان‌دهنده­­ی تمایل خانواده‌ها برای ثبت‌نام جهت استفاده از پیشنهادات FTTH است.
• انواع خاصی از مشترکین در مناطق مختلف (به‌عنوان‌مثال خانواده‌های جوان با کودکان، سالمندان و غیره) وجود دارند.
• پذیرش تاریخی سرویس‌های جدید در نواحی خاص (برای مثال DSL و یا تلویزیون دیجیتال)

تمامی این اطلاعات را می‌توان برای ساخت یک مدل جهت ارزیابی بهترین تطبیق بالقوه و بهترین عواید در هر ناحیه استفاده نمود. زمانی که این اطلاعات با اطلاعات هزینه جهت استقرار شبکه در هر منطق ترکیب می‌شود، می‌توان از داده‌های به‌دست‌آمده جهت ارائه استراتژی‌های بهینه استفاده نمود.

مخفف  و علامت های اختصاری: